Een sprekende Leijten (J.C.M, zeg maar Jan, destijds A-G bij de Hoge Raad en hoogleraar burgerlijk procesrecht) is voorzichtiger dan een schrijvende. Interviewer Hans Simonse heeft een keur aan pittige citaten uit artikelen, maar kan aan Leijten niet hetzelfde soort uitspraken ontlokken in het marathoninterview op 27 Juli 1990. Wel zegt Leijten na het aanhoren van zijn eigen ongezouten schrijfsels: Ja, dat vind ik nog steeds.
Het was weer een interview waarvan ik de vijf uur in een adem beluisterd heb, maar voor een deel is dat toe te schrijven aan nostalgie. 1990 was het jaar dat ik mijn rechtenstudie afrondde en het gesprek ademde de sfeer van die tijd en het ging over de onderwerpen van die tijd, in de taal van die tijd. Het was het feest der herkenning en trouwens ook de melancholie van ons beperkte inzicht. Leijtens vooronderstellingen over de toekomst zijn vooralsnog volkomen onjuist. Hebben we over twintig jaar geen opiumwet meer, omdat de drugs gelegaliseerd zijn? Er zijn achttien jaar om en het lijkt er niet op. Reserveren we gevangenisstraffen alleen nog maar voor de allerzwaarste delicten? Vergeet het.
Toch is het gesprek niet hopeloos achterhaald - zo meen ik. Het is buitengewoon fascinerend om Leijten te horen spreken. Hij formuleert als een jurist, hij weet het formalisme van het recht uit te leggen en schuwt tegelijkertijd het moraliseren niet. Hij is voelbaar aan het zoeken naar de rechtvaardigheid en is behalve uitgesproken op momenten ook vertwijfeld aan het verkennen. Ten slotte is Cor Galis in de af- en aankondigingen geweldig op dreef, amusant, scherp, provocerend en spitsvondig, als reactie op Leijtens wat al te semantische bewering dat vergelding niet hetzelfde is als wraak: 'vergelding is de wraak van de staat en wraak is de vergelding van het individu.'
Meer marathoninterviews:
Gerrit Wagner,
Rijk de Gooyer,
Hans Galjaard,
Bert ter Schegget,
De Gaay Fortman.
No comments:
Post a Comment