The dialectic of knowledge and culture

The University of California, San Diego (UCSD) offers a podcast containing a lecture series of Professor Tal Golan (History of Science). It is part of a scientific program that usually is rather technical. This particular series (CATS2), however, is historical and it proposes to hand the history of science and reveal the relationship between what we know and how we organize the world. (feed)

Golan says, you could title the series with 'Laws of men and laws of nature', which is also a book of his. He intends to show that what is perceived as knowledge and how knowledge is organized and institutionalized in society, is closely related with how society is organized, politically, legally, economically and so on. Considerations about truth designate how research is done (if at all), how theories are conceived (if at all) and who is assumed to have authority in this field. This authority in turn designates who can advise the political leaders, what agendas are served, what problems are detected and how it is assumed they can be handled.

In many ways this is a history of ideas and consequently, a more structured and deeper version of the BBC's In Our Time. At times it is very abstract and since I have not finished the course yet, I cannot begin to make any final review about it. I can only strongly recommend it. You are going to find out why for the Greeks it was not meaningful to conduct experiments, why this was essential for Christianity and the society of the Middle Ages and how the intellectual efforts of Galileo, to Descartes to Kant and others, completely revolutionized the world. Such a deep search is also confusing at times and Golan admits that right from the beginning and occasionally starts all over again. He announces he is not happy with how he has construed his argument and gives it another try. This may seem unstructured, but actually is thrilling.

More UCSD:
Gupta History,
World history guided by the religions,
World history outside the European box,
Making of the Modern World - UCSD,
UC San Diego's podcast courses.

Marita Mathijsen - Marathon Interview

Op Kerstdag 2007 had Ger Jochems een interview met Marita Mathijsen, hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde aan de UvA. De drie uur die dit interview duurde, deed het passen in de serie marathon interviews van de VPRO. Het gesprek is zo onderhoudend en niet af na drie uur, dat je verlangt naar de tijd dat een marathon interview vijf uur duurde.

Interviewer Ger Jochems voelt kennelijk ook de tijdsdruk en menigmaal valt hij haar in de rede om het gesprek te sturen. Marita moet snel op het juiste spoor gebracht worden en antwoorden zoals hij het wil horen. Soms is zijn ongeduld overbodig; Mathijsen zit al op het goede spoor. En vaak ook is het storend; je had zo graag willen horen wat ze wilde zeggen. Want Marita Mathijsen is een van de meeste onderhoudende gasten in de lange, lange serie.

Behalve haar eigen leven, wordt de rode draad gevormd door de 19e eeuw. De literatuur uit die eeuw heeft haar speciale belangstelling en waardering. Daar waar sommige specialisten de (moderne) Nederlandse literatuur laten aanvangen, op zijn vroegst, met de Tachtigers, begint het voor Mathijsen al voor die tijd. Zij neemt het op voor De Genestet, Potgieter, Van Lennep en Bosboom-Toussaint om maar wat namen te noemen. Niet in de laatste plaats komt ook Gerrit van de Linde, pseudoniem De Schoolmeester, waar ze op gepromoveerd is.

De negentiende eeuw is een 'gemaskerde eeuw' (ook de titel van een boek van haar hand), wat maakt dat dat wat publiek is, gemaskerd is. Om daar doorheen te zien, moet men tussen de regels door weten te lezen. De maskers vallen al wat meer weg in briefwisselingen. De briefwisseling tussen Van de Linde en Van Lennep, voert ze aan als een voorbeeld daarvan. Ze leest voor, ook uit ander werk, en doet het met een passie die je jaloers maakt op haar studenten. Warm aanbevolen.

Meer Marathon Interviews:
Ruud Lubbers,
Jan Leijten,
Bertus Hendriks,
Gerrit Wagner,
Rijk de Gooyer.