G. A. Wagner - Marathoninterview

Hoe zal het gaan als een top-industrieel en een man met conservatieve politieke opvattingen anno 1990 bij een marathoninterview van de VPRO verschijnt? Zal de gast schuchter en defensief zijn? Zal de ondervrager geforceerd kritisch zijn? Of overmatig beleefd? De mix lijkt ongelukkig en bij voorbaat te vol van spanningen om te kunnen slagen.

Het was nog vrijdag de dertiende ook! Op 13 juli 1990 kwam voormalig president-directeur van Shell, Gerrit Wagner naar Het Gebouw om vijf uur lang door Ronald van den Boogaard geinterviewd te worden. Ik heb ademloos zitten luisteren. Vijf uur is lang, niet in de laatste plaats voor de gast en de interviewer, maar ook vijf uur lang naar een podcast luisteren is geen kleinigheid. Ik heb zelden een marathoninterview in een stuk afgeluisterd. Het enige andere voorbeeld is het gesprek met Jan Wolkers.

Er zit een heel degelijke opbouw in het gesprek. Eerst is het ontspannen en informatief; we leren Wagner kennen. Pas dan, heel geleidelijk begint Van den Boogaard steeds kritischer vragen te stellen. Hij is heel erg goed voorbereid en dat helpt, maar wat nog meer helpt is dat de gast de vragen niet uit de weg gaat. Hij is zo openhartig als hij zijn kan, tot aan de grens van het noemen van namen. Geen personen, geen bedrijven, geen landen worden met name genoemd, als dat volgens Wagner niet gepast is. Het had de details wat pikanter kunnen, maken, maar het doet in het geheel geen afbreuk aan de belangwekkendheid van het gesprek.

De werkwijze van Shell komt aan de orde, waarbij omstandig wordt ingegaan op de vraag of het bedrijf nu wel of niet in Zuid-Afrika moet blijven en waarom. Verder komen Wagners bemoeienissen met het regeringsbeleid aan de orde. Van de open brief in 1976 tot en met de commissies Wagner begin jaren tachtig. Hoe zakelijk en beargumenteerd Wagner ook is, hij windt zich ook op. Vooral over moraliserende praatjes over wat een bedrijf wel en niet mag doen, gebrek aan economisch inzicht en beleid en Den Uyl. Een intelligente man, een goed econoom, maar een die zijn verstand heeft laten verduisteren door de ideologie en daardoor niet meer aanspreekbaar was. Aldus G. A. Wagner. En er is nog zoveel meer... luister, luister.

Meer marathoninterviews:
Rijk de Gooyer,
Hans Galjaard,
Bert ter Schegget,
De Gaay Fortman,
Ina Muller-Van Ast,
Albert Helman,
Lea Dasberg,
Rudi Kross,
Jan Wolkers (warm aanbevolen).