Walther Rathenau - OVT in 1922

Eindelijk hebben we de Eerste Wereldoorlog afgesloten, maar nog lang zullen we de demonen van dat cataclysme met ons meedragen. OVT neemt ons naar het tweede station in de reeks monsters (het eerste, Versailles, wordt overgeslagen): de Weimar Republiek.

Het was Duitslands eerste poging tot echte Democratie en zoals ik het ook altijd geleerd heb: het was een poging die gedoemd was te mislukken. Niet alleen de dolkstootlegende maakte dat de republiek een doodgeboren kindje was. Toch benadrukt het aanwezige panel (Hermann von der Dunk, Annette Birschel) dat de sentimenten niet alleen maar vol doem waren. De republiek was niet alleen het decor van de waanzinnige inflatie en de strijdende milities en de aanhoudende politieke moorden. Het was ook het toneel van een ongekende opleving in kunst en cultuur. Het was een tijd van wanhopige ellende en tegelijkertijd van geweldige dromen.

Kan de vraag dan omgedraaid worden? Op welke manier had in Duitsland de rust en eenheid bewaard kunnen worden, zonder in de klauwen van Nazis of wellicht bolsjewieken te vallen? Geert Maks held in dit verband is buitenlandminister Walther Rathenau. Hij had het charisma en de visie om de boel bij elkaar te houden. De andere panelleden wijzen dit af. Volgens Birschel was het een tijd van te grote wanorde en schreeuwlelijkerds - geen fatsoenlijk mens had dat in de hand kunnen houden, zonder bombarie en demagogiek. Von der Dunk vindt dat de persoon van Rathenau, de geassimileerde jood - een mens is met teveel innerlijke tegenstrijdigheden en te weinig representant van de grootste gemene deler der Duitsers. Het moest haast wel fout gaan. Dus toch.

Voorafgaand aan deze aflevering van OVT, in dezelfde serie naar aanleiding van In Europa:
1900 - Het begin,
1906 - Keizers en koningen,
1914 - Het licht gaat uit,
1915 - Een ander soort oorlog,
1916 - Het neutrale Nederland,
1917 - Het oostfront,
1917 - Russische Revoluties.

Share on Facebook

The Nicene Creed - IOT

In Our Time had host Melvyn Bragg and the distinguished guests surrounded in order to discuss the Nicene Creed. The creed came in a moment in time, Christianity had been evolving from a small sect to a large and diverse multitude of inspired followers and the next station was to institutionalize the faith.

Part of this was theology, to discuss the various opinions among the churches and part of this was politics. Constantine became the first Christian emperor of Rome and he felt he needed a united church behind him. Thus the council gathered in Niceae and a creed was hammered out that attempted to address both the theology and the politics. It meant to resolve the disputes, throw out the heretics and unite the Roman world around one imperial faith. It seems it was more of an attempt and a first one in a series of such.

It is argued how the creed, apart from not exactly achieving what Constantine had hoped for, did manage to stamp out the diversity from Christendom. How modern is In Our Time when this is worded in the form of a regret. Just as it is so much of our time to see an appraisal of Arius. Arius was the major heretic of the time who'd been exiled after the Nicene Creed was accepted and who might have been the most important target. Arius in any case has been vilified throughout the ages, so it is said.

The exciting news is: next week In Our Time will discuss one of my favorite writers, Albert Camus.

Previously on In Our Time:
Four humor medicine,
The Sassanian Empire,
Mutations,
The Fibonacci Sequence.

Share on Facebook