Het was Duitslands eerste poging tot echte Democratie en zoals ik het ook altijd geleerd heb: het was een poging die gedoemd was te mislukken. Niet alleen de dolkstootlegende maakte dat de republiek een doodgeboren kindje was. Toch benadrukt het aanwezige panel (Hermann von der Dunk, Annette Birschel) dat de sentimenten niet alleen maar vol doem waren. De republiek was niet alleen het decor van de waanzinnige inflatie en de strijdende milities en de aanhoudende politieke moorden. Het was ook het toneel van een ongekende opleving in kunst en cultuur. Het was een tijd van wanhopige ellende en tegelijkertijd van geweldige dromen.Kan de vraag dan omgedraaid worden? Op welke manier had in Duitsland de rust en eenheid bewaard kunnen worden, zonder in de klauwen van Nazis of wellicht bolsjewieken te vallen? Geert Maks held in dit verband is buitenlandminister Walther Rathenau. Hij had het charisma en de visie om de boel bij elkaar te houden. De andere panelleden wijzen dit af. Volgens Birschel was het een tijd van te grote wanorde en schreeuwlelijkerds - geen fatsoenlijk mens had dat in de hand kunnen houden, zonder bombarie en demagogiek. Von der Dunk vindt dat de persoon van Rathenau, de geassimileerde jood - een mens is met teveel innerlijke tegenstrijdigheden en te weinig representant van de grootste gemene deler der Duitsers. Het moest haast wel fout gaan. Dus toch.
Voorafgaand aan deze aflevering van OVT, in dezelfde serie naar aanleiding van In Europa:
1900 - Het begin,
1906 - Keizers en koningen,
1914 - Het licht gaat uit,
1915 - Een ander soort oorlog,
1916 - Het neutrale Nederland,
1917 - Het oostfront,
1917 - Russische Revoluties.
Share on Facebook
No comments:
Post a Comment