GBJ Hiltermann - VPRO Marathon Interview uit 1992

Hoewel het 'not done' was om naar Hiltermann te luisteren en zeker om het met hem eens te zijn, er was een onbetwistbare autoriteit die hij bezat en die hem een leven lang tot de man van 'De toestand in de wereld' heeft gemaakt. Hiltermann was de specialist van de geopolitiek van de 20e eeuw. En vooral van de koude oorlog, die nog maar net voorbij is in 1992 als Ger Jochems hem voor de VPRO radio interviewt. Het marathon interview met Hiltermann levert niet alleen een hier en daar verrassende kijk in het denken van de commentator, maar ook in de a prioris van het westerse denken die sinds het begin van de 21e eeuw volop aan het wankelen zijn geslagen.

Wie Hiltermann als speciaal rechts en conservatief heeft voorbestemd, zal hier en daar op een verrassing stuiten. Bepaalde aspecten van het sovjet-systeem worden door hem gewaardeerd. Verder pleit hij voor het beschikbaar stellen van fondsen voor cultuur, wat toch niet duidt op een gestaald kapitalisme. En ten slotte zijn de haast mystieke uitspraken over de speciale taak waarvoor bepaalde regeringsleiders 'bedoeld' zijn, haast nergens thuis te brengen.

Dat zijn dus de opmerkelijke uitspraken die Hiltermann markant en het interview spannend maken. Dat neemt echter niet weg dat we de oer-conservatief, of zo men wil de neo-conservatief het meest te zien krijgen. Het westerse staatsbestel staat buiten kijf, het westen met zijn technologisch en economisch vernuft is superieur en de rest van de wereld dient daar toch maar voorbeeld aan te nemen. En als Hiltermann het over ongewenste intimiteiten heeft, weet je echt dat de tijd van zijn denken geweest is. Het was overzichtelijk, de rolverdeling van goed en slecht, superieur en inferieur was helder. De toestand in de wereld zou nooit meer als die van Hiltermann zijn. Zeker niet na zijn sterfjaar 2000.

Meer Marathon Interviews:
James Kennedy,
Dick Berlijn,
Ward Ruyslinck,
Marte Röling,
Remco Campert.