Volgens de aankondiging zou aflevering 14 van OVT in het spoor van In Europa gaan over 1939 met de dubbeltitel Duitsland - Erfzonden. Wat daar op de radio (en de podcast) van overblijft zijn alleen de erfzonden. Er wordt gesproken met Chris van der Heijden en Helmert Woudenberg over foute ouders en daarmee gaat het over Nederland, niet Duitsland en behalve over 1939 ook over de afrekening na 1945. Erfzonden, is het enige steekwoord dat overblijft.Chris van der Heijden is een historicus en probeert een beetje binnen het kader van het programma te blijven. Helmert Woudenberg doet dat ook, maar brengt ook zijn persoonlijke ervaringen mee. Daarvoor is de tijd te kort, maar gelukkig kon ik het allemaal goed plaatsen omdat ik hem al in een twee uur durend interview met Martin Simek had gehoord. (MP3 eerste uur, MP3 tweede uur)
Presentatoren Jos Palm en Matthijs Deen halen een scherpe tegenstelling naar boven, al raakt die een beetje ondergesneeuwd: De landverraders van 1946 beschouwen zichzelf in 1939 als goede Nederlanders, als oprechte patriotten. Er wordt een fragment van NSB voorman Woudenberg (grootvader van Helmert) afgespeeld. Het is een toespraak uit 1941, waarbij hij voorman wordt van de algemene vakbond en zich laat voorstaan op zijn patriottisme. De draai die hij aan Nederlanderschap geeft is een mengeling van ideologie en pragmatisme. De bezetting heet een nieuwe orde en impliciet wordt die orde verwelkomd als goed voor het land. Dit is nog maar het begin van nadenken over fout zijn in de oorlog.
Eerdere besprekingen van OVT in dit blog:
1925 - Mussolini,
1929 - Goldene Zwanziger,
1933 - Fellow Travelers.
1936 - Spanje,
1938 - Hitler en Holocaust.
No comments:
Post a Comment