Monday, October 27, 2008

De gevallen zonen - veertien achttien

Voor velen komt het verhaal van de Eerste Wereldoorlog neer op de eindeloze slachting aan het westelijk front. De podcast veertien achttien maakt duidelijk dat er veel meer is, maar in de aflevering over Käthe Kollwitz, de moeder van de gevallen soldaat Peter Kollwitz (en een oorlog later de grootmoeder van weer een gevallen soldaat), kan presentator Tom Tacken het ook niet laten om de tragiek van de gevallen soldaten en de rouwende ouders uit te lichten als datgene wat voor hem de oorlog zo diep tragisch maakte.

Peter Kollwitz is als voorbeeld naar voren geschoven, vanwege de tragiek van zijn moeder, die terug te vinden is in haar kunst, in haar dagboekaantekeningen en ten slotte ook nog in het verlies van haar kleinkind, ook op het slagveld. Maar het had onverschillig welke andere vader of moeder kunnen zijn. Bijvoorbeeld David Sutherland, de Engelse soldaat die sneuvelt in 1916.

Sutherland's commandant was Ewart Alan Mackintosh en hoewel we naar aanleiding van Tom Tacken meegenomen werden in het allesverscheurende verdriet van de ouders, is de commandant natuurlijk ook een soort ouder. EN die maakt het sneuvelen van veel dichterbij mee. Zo getuigt ook het gedicht van Mackintosh, die zelf in 1917 omkomt, 24 jaar oud.

In Memoriam

So you were David's father,
And he was your only son,
And the new-cut peats are rotting
And the work is left undone,
Because of an old man weeping,
Just an old man in pain,
For David, his son David,
That will not come again.

Oh, the letters he wrote you,
And I can see them still,
Not a word of the fighting,
But just the sheep on the hill
And how you should get the crops in
Ere the year get stormier,
And the Bosches have got his body,
And I was his officer.

You were only David's father,
But I had fifty sons
When we went up in the evening
Under the arch of the guns,
And we came back at twilight -
O God! I heard them call
To me for help and pity
That could not help at all.

Oh, never will I forget you,
My men that trusted me,
More my sons than your fathers',
For they could only see
The little helpless babies
And the young men in their pride.
They could not see you dying,
And hold you while you died.

Happy and young and gallant,
They saw their first-born go,
But not the strong limbs broken
And the beautiful men brought low,
The piteous writhing bodies,
They screamed 'Don't leave me, sir',
For they were only your fathers
But I was your officer.

(Foto: Wikimedia Commons , Publiek domein, en uitdrukkelijke toestemming voor gebruik op Wikipedia. foto gemaakt door G van den Bor, juli 2005)

Meer Veertien Achttien:
Sir Robert Borden,
Carol I,
Herbert Hoover,
Otto Weddigen,
Helmut Von Moltke.

AddThis Social Bookmark Button

2 comments:

Anonymous said...

Inderdaad een prachtig, aangrijpend gedicht. De beeldengroep op de foto staat overigens op het Duitse kerkhof van Langemark.

Anne the Man said...

Heb je ze herkend? Ik was daar een jaar of vijftien geleden. En vond zowaar een publieke foto op Wikipedia. Als je je muis over de foto laat gaan (dat geldt voor het meeste beeldmateriaal op mijn blog) heb je een tooltip die precies dit zegt "Monument op de Duitse begraafplaats in Langemark"
Niet vanzelfsprekend, zo'n mouseover? Ben ik dan zo geeky?

Anne