Colmar von der Goltz - veertien achttien

Bij elke biografie in de podcast Veertien Achttien moet je je afvragen welk aspect van de Eerste Wereldoorlog hier belicht wordt. In de episode over Colmar von der Goltz is dat wellicht het vanzelfsprekende, al te ver doorgevoerde, nationalisme.

Onze verteller, Tom Tacken, begint het verhaal met een weergave van een van de aangeklaagde Nazis in de Neurenberg processen. Zoals zoveel excessen van de Eerste Wereldoorlog, is ook het nationalisme nog verder en nog ellendiger doorgevoerd in de Tweede. Maar juist dit citaat geeft aanwijzing dat het nationalisme geen monopolie van de Duitsers is. En daarmee gaan we kijken naar Colmar von der Goltz.

Wat Von der Goltz begreep en ook neerschreef, was dat in de moderne verhoudingen oorlog een zaak van de gehele staat was geworden. Nationalisme was een gevoel dat het gehele volk moest bijgebracht worden, voor het moment dat het onder de wapenen moest worden geroepen. De tragiek van deze oorlog is wellicht dat deze boodschap wat al te goed begrepen is en al te grondig doorgevoerd werd. En zo konden de soldaten in loopgraven geofferd blijven voor vier jaar lang.

Meer Veertien Achttien:
Sir Ian Hamilton,
H.H. Asquith,
Anton Kröller,
Rosa Luxemburg,
Marie Curie.