Emmeline Pankhurst - Veertien Achttien

Er is een mooi bruggetje te maken tussen de voorlaatste en de laatste aflevering van Veertien Achttien. Toen de hoofdpersoon van vorige week, Lord Kitchener, de Britse mannen opriep om dienst te nemen het nieuwe vrijwilligerlseger, Kitchener's Army, kreeg hij steun uit een opmerkelijke hoek: van de feministe Emmeline Pankhurst, hoofdpersoon deze week.

De feministes onder Pankhurst deelden witte veren uit aan elke man die nog ongeschonden door Londen rondliep. Waarom? Op het oog betekent de witte veer: lafaard, neem dienst. Maar waarom waren het juist de feministische Suffragettes die opeens de oorlogszaak zo hartstochtelijk oppakten? Twee gedachtes dringen zich op. De beweging voor vrouwenkiesrecht gold als tamelijk radicaal, een opposant van de gevestigde orde en zoals wel vaker met dit soort ideele groeperingen, kunnen zij hartstochtelijk nationalisme aannemen om een zekere legitimiteit te verkrijgen. Patriotisme is in de moderne historie een handig middel om de publieke opinie te bewerken, vooral in tijden van oorlog.

Maar dankzij Tom Tacken wordt nog een idee geopperd: hoe meer mannen dienst nemen, hoe meer het Home Front door vrouwen gerund moet worden. Hoe meer vrouwen aan het roer staan, hoe meer invloed in de samenleving, hoe meer de actieve participatie in politiek door vrouwen dichterbij komt. Het wordt vaak verondersteld dat de Eerste Wereldoorlog het algemeen kiesrecht versneld dichterbij heeft gebracht. Tacken suggereert dit ook, maar in dit verband is het wel aardig om de luisteraars te wijzen op een aflevering van BBC's In Our Time (Suffragism) dat iets anders oppert: het vrouwenkiesrecht was er al bijna en de oorlog heeft de boel alleen maar vertraagd.

Meer Veertien Achttien:
Lord Kitchener,
Walther Rathenau,
Komitas Vardapet,
John Condon,
Koning George V.